25-letnia filozofka nową prezeską Synodu EKD
13. Synod Ewangelickiego Kościoła Niemiec (EKD) w pierwszej turze głosowania wybrał nową prezeskę Synodu, ściągając uwagę niemieckiej (i nie tylko) opinii publicznej. Została nią 25-letnia Anne-Nicole Heinrich, absolwentka filozofii na Uniwersytecie w Ratyzbonie. Jeszcze nigdy w historii EKD tak młoda osoba nie sprawowała tego urzędu – najważniejszej obok prezesa Rady funkcji w EKD.
Po ukonstytuowaniu się obradujący online Synod EKD przystąpił do głosowania nad wyborem nowej prezeski Synodu. Dotychczasowa prezeska Synodu, 78-letnia Irmgard Schwaetzer zadeklarowała jeszcze przed rozpoczęciem synodu, że nie będzie się ubiegać o kolejną kadencję ze względu na swój wiek. Schwätzer, była minister federalna ds. budownictwa z ramienia liberalnej FDP, kierowała Synodem EKD od 2013 r.
Do wyborów mianowano dwie kandydatki: Anne-Nicole Heinrich oraz 42-letnią Nadine Bernshausen, prawniczkę i byłą sędzię powiązaną z Partią Zielonych. Już w pierwszej turze głosowania Heinrich otrzymała 75 głosów, a Bernshausen 37. Jedenaście osób wstrzymało się od głosu, a jeden oddany głos był nieważny.
W komentarzach prasowych pojawiła się informację, że młodszą kandydatkę wsparło konserwatywne skrzydło Synodu „Żywy Kościół” (Lebendige Kirche), mimo że nowa prezes nie jest kojarzona z konserwatywną agendą, a wręcz przeciwnie.
Die evangelische #Kirche hat heute Geschichte geschrieben. Statt einer Politikerin wählte sie eine unbekannte junge Studentin zur Präses. #EKDSynode pic.twitter.com/fWOTtp9sk8
— ZDFheute (@ZDFheute) May 8, 2021
Wybór Heinrich jest również przełomowy nie tylko ze względu na bardzo młody wiek prezeski. Dotychczas prezesami/prezeskami Synodu byli czynni politycy zarówno komunalni, związkowi oraz federalni. Być może odejście od znanych polityków na tym stanowisku jest też wyraźnym sygnałem w tzw. super roku wyborczym. W Niemczech odbywają się w 2021 roku wybory do Bundestagu i w sześciu krajach związkowych (landach), z których dwa się już odbyły, a ponadto wybory komunalne w dwóch landach.
– Jako prezes Synodu EKD opowiadam się za pełnym nadziei, integrującym i pragmatycznym Kościołem, który wciąż na nowo się odkrywa – powiedziała Heinrich, dziękując za wybór i przyjmując go.
Z niewierzącego domu
Decyzja Synodu EKD nie jest przypadkowa, a i nowa prezes Synodu nie jest – mimo swojego młodego wieku – osobą nieznaną w Kościele. Urodziła się w rodzinie niewierzącej, a o chrzest poprosiła w rodzinnej parafii luterańskiej, gdy uczyła się jeszcze w szkole. Intensywnie zaangażowała się w życie parafialne, ale też ponadregionalną pracę młodzieżową. W 2017 roku weszła w skład zarządu organizacji Ewangelicka Młodzież w Niemczech, a od 2020 roku należy do Synodu Kościoła Ewangelicko-Luterańskiego Bawarii.
Zaangażowana była również w prace tzw. Zespołu ds. Przyszłości (Zukunftsteam) pod kierunkiem przewodniczącego Rady EKD bp. Heinricha Bedforda-Strohma. Grupa robocza wypracowała dokument, dotyczący Kościoła przyszłości, zmian, jakie muszą zajść w Kościele w związku z falą wystąpień, starzejącym się społeczeństwem, cyfryzacją i pandemią. W trakcie prac nie ukrywała swojego krytycznego nastawiania do niektórych działań EKD, szczególnie na obszarze komunikacji z młodzieżą.
Das Präsidium der 13. Synode der EKD ist gewählt. Herzlichen Glückwunsch an die Präses, die Vizepräsides und die Beisitzer*innen. #EKDSynode pic.twitter.com/NRvz002IZ8
— Evangelische Kirche (@EKD) May 8, 2021
W jednym z wywiadów powiedziała, że „jako Kościół potrafimy się zadebatować na śmierć zamiast wprowadzać w życie to, co ustaliliśmy”. W swoim wystąpieniu kandydackim i dotychczasowej działalności kościelnej szczególnie podkreślała konieczność wyjścia Kościoła ze strefy komfortu, koncentrowania się na sobie samym. – Kościół powinien wyjść na otwartą przestrzeń, wyjść z bańki, a jedność ćwiczyć w różnorodności we współpracy z innymi wyznaniami. Kościół nie powinien polaryzować, ale nieustannie prowadzić dialog – uważa Heinrich.
Szczególnie tematyka cyfryzacji i Kościoła interesuje nową prezeskę Synodu. Po ukończonym licencjacie z filozofii na Uniwersytecie w Ratyzbonie, Heinrich rozpoczęła studia magisterskie na nowym kierunku ‘Humanistyka cyfrowa – obraz człowieka – wartości’. Była asystentką naukową (praca zlecona dla studentów wspomagających profesorów lub katedry uczelniane) na Wydziale Etyki Społecznej Uniwersytetu w Ratyzbonie, a obecnie pełni podobną funkcję w biurze pełnomocniczki ds. kobiet, a także – co ma ogromne znaczenie ekumeniczne – w Katedrze Teologii Pastoralnej Fakultetu Teologii Katolickiej w Ratyzbonie.
Gratulacje nowej prezes przesłał już bp Georg Bätzing, przewodniczący rzymskokatolickiej Konferencji Biskupów Niemieckich.
Zmiana pokoleniowa w Kościele
W nowym, 13. Synodzie EKD młodzież poniżej 27. roku życia stanowi dość pokaźną grupę (20%) i to nie tylko dlatego, że wprowadzono parytety wiekowe. Niektóre z 20 Kościołów członkowskich EKD wysłały większą liczbę młodych delegatek i delegatów niż musiały. Do tego dochodzą delegaci młodzieżowi powołani do synodu przez Radę EKD.
„Generationenwechsel bei evangelischer Kirche.“ #EKDSynode pic.twitter.com/Hs505CtPG5
— EKD Jugendsynodale (@EKDjugend) May 8, 2021
W 15-osobowym Prezydium Synodu EKD zasiada także student pedagogiki Marten Siegmund z Ewangelicko-Luterańskiego Kościoła Hanoweru.
17 junge motivierte Synodale aus den Landeskirchen und 8 vom Rat Berufene nehmen mit viel Tatendrang die Arbeit in der EKD Synode auf.
Wir begrüßen, dass die Landeskirchen Bayern, Hannover, Hessen-Nassau und Nordkirche mehr junge Synodale gewählt haben, als sie müssten. pic.twitter.com/d0eytzhQUZ
— EKD Jugendsynodale (@EKDjugend) May 7, 2021
Z mocy urzędu nowa prezes Synodu jest również członkiem Rady EKD, która jeszcze w tym roku wybierze nowego przewodniczącego/przewodniczącą, który/a zastąpi bp Heinricha Bedforda-Strohma.
Ważne decyzje personalne podjęto również w Zjednoczonym Kościele Ewangelicko-Luterańskim Niemiec (VELKD) i Unii Kościołów Ewangelickich (UEK). Kościoły członkowskie VELKD i UEK wchodzą w skład EKD.
Gratulacje z Polski
W imieniu Synodu Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce gratulacje za pośrednictwem Twittera przesłał ks. dr Adam Malina, życząc nowej prezesce Synodu EKD Bożego błogosławieństwa – Niech ten wybór będzie dobrym świadectwem Kościoła we współczesnym świecie – napisał ks. Malina.
W imieniu Synodu @luteranie przesyłam serdeczne gratulacje @annaheinr z okazji wyboru na Prezesa Synodu @EKD. Niech ten wybór będzie dobrym świadectwem Kościoła we współczesnym świecie. Bożego błogosławieństwa na co dzień – napisał ks. dr Adam Malina, prezes Synodu @luteranie
— Luteranie (@luteranie) May 8, 2021