Mając zatem na uwadze pytania powtarzane w różnych miejscach i kierowane do duchownych luterańskich przy różnych okazjach, zachęcamy do lektury możliwych odpowiedzi.
Czy Kościół luterański popiera ruch ekumeniczny?Zdecydowanie tak. Kościoły luterańskie na całym świecie należą do inicjatorów dialogu ekumenicznego na płaszczyźnie lokalnej, regionalnej, krajowej oraz międzynarodowej. Ekumeniczne otwarcie jest częścią luterańskiej tożsamości, która odwołując się do tradycji apostolskiego Kościoła oraz dziedzictwa XVI-wiecznej Reformacji, dąży do pojednania i porozumienia ze wszystkimi chrześcijanami zatroskanymi o dzieło głoszenia Ewangelii. Na płaszczyźnie międzynarodowej Kościół luterański prowadzi dialog bilateralny z Kościołem rzymskokatolickim, Wspólnotą Anglikańską, Światową Wspólnotą Kościołów Reformowanych, Światową Konferencją Mennonitów, Światową Rada Metodystyczną, Konferencją Biskupów Starokatolickich Unii Utrechckiej, Kościołami charyzmatycznymi i prawosławnymi, a także z wieloma innymi wspólnotami chrześcijańskimi.Czy Kościół Ewangelicko-Augsburski popiera postulat Kościoła rzymskokatolickiego, dotyczący pełnej jedności?
Tak, jednak inaczej niż Kościół rzymskokatolicki rozumie zarówno pojęcie jedności, jak i jej widzialnej realizacji. Dla luteran jedność chrześcijan jest z jednej strony faktem, mającym swoje źródło w wyznawaniu Jezusa Chrystusa, ale jednocześnie jest zadaniem i powołaniem do poszukiwania sposobów wspólnego świadectwa z innymi chrześcijanami, także tymi, którzy wyrażają swoją miłość do Chrystusa w zupełnie inny, czasem obcy luteranom sposób.
Dla luteran wystarczającym warunkiem jedności chrześcijan jest wspólne głoszenie Ewangelii i udzielanie zgodnie z nakazem Chrystusowym sakramentów: Chrztu i Wieczerzy Pańskiej (Eucharystii). Warunkiem jedności dla luteran nie jest uznanie innego – ponad lub obok Słowa Bożego – autorytetu w Kościele, jednakowa organizacja Kościoła, ceremonie liturgiczne lub jednomyślność we wszystkich sprawach wiary. Dla luteran widzialna jedność i jej pragnienie Kościoła realizują się we wspólnym świadectwie na rzecz Ewangelii oraz we wspólnej Eucharystii.
Zarówno Luter, jak i inni reformatorzy ostro wypowiadali się o papiestwie. Również w luterańskich księgach wyznaniowych (symbolicznych) znajdują się fragmenty w bardzo negatywnym świetle ukazujące papiestwo. Czy luteranie nadal tak myślą?
Kościoły należące do Światowej Federacji Luterańskiej, w tym Kościół Ewangelicko-Augsburski, odrzucając prymat i jurysdykcję Biskupa Rzymu (papieża), odcinają się jednocześnie od polemicznych uwag nt. papiestwa wypowiedzianych w kontekście XVI-wiecznej kontrowersji, uznając, że wiele słów Lutra, dotyczących papieża i Kościoła Rzymskiego nie odnoszą się do dzisiejszego Kościoła rzymskokatolickiego. Sceptycyzm wobec urzędu papieża, w tym szczególnie w odniesieniu do dogmatu o nieomylności i prymacie jurysdykcyjnym papieża, nie zmienia postaci rzeczy, że dziś Kościoły luterańskie traktują papieża z szacunkiem jako Brata w Chrystusie, Biskupa Rzymu i zwierzchnika Kościoła rzymskokatolickiego. Warto przypomnieć, że w luterańskim kościele Świętej Trójcy w Warszawie dwukrotnie kazanie wygłaszało dwóch papieży: Jan Paweł II (1991) oraz Benedykt XVI (2006).
Czy Kościół Ewangelicko-Augsburski utożsamia się z rzymskokatolickim poglądem, że Eucharystia jest konsekwencją, a nie środkiem do pełnej jedności?
Nie, choć na świecie istnieją również takie wspólnoty luterańskie, podzielające w pewnym stopniu rzymskokatolicki punkt widzenia. Dla większości luteran poprzez Sakrament Chrztu Świętego wszyscy wyznawcy Chrystusa, którzy pragną spotkania ze Zbawicielem w Jego Ciele i Krwi, są zaproszeni do wspólnoty sakramentu, w której Gospodarzem i Dawcą jest sam Chrystus. Kościół nie jest pośrednikiem w spotkaniu między grzesznikiem a Bogiem w Sakramencie Ołtarza, ani też sakrament nie jest własnością Kościoła. Rola Kościoła jest czysto instrumentalna i wynika z posłuszeństwa wobec nakazu Chrystusa „to czyńcie na pamiątkę Moją”.
Czy to znaczy, że także ludzie nie należący do Kościoła luterańskiego mogą przystąpić do Komunii Świętej?
Absolutnie tak.
Czy to zaproszenie dotyczy również wiernych tych Kościołów, które nie mają podpisanego porozumienia o Unii Ołtarza i Ambony z Kościołem Ewangelicko-Augsburskim?
Tak – nie tylko reformowani i metodyści mogą przystępować do Sakramentu Ołtarza w Kościele luterańskim. Zaproszeni są wszyscy ochrzczeni w Imię Trójjedynego Boga – Ojca, Syna i Ducha Świętego.
Czy nawet, jeśli się nie zgadzam z luterańskim rozumieniem Wieczerzy Pańskim i nawet wtedy, gdy w wielu kwestiach nie zgadzam się z nauczaniem Kościoła luterańskiego, to czy mogę przystąpić do Komunii Świętej?
Tak, jeśli wierzysz obietnicy Chrystusa zawartej w Słowach Ustanowienia. Jeśli podczas nabożeństwa poczułaś/eś potrzebę uczestnictwa we wspólnocie Stołu Pańskiego, to jesteś serdecznie zaproszona/y. Zapraszającym jest sam Chrystus, który mówi: Pójdźcie do mnie wszyscy…
Czy przystąpienie do Komunii Świętej w Kościele luterańskim oznacza, że staję się automatycznie luteraninem/luteranką?
Absolutnie nie. Przystąpienie do Komunii Świętej w Kościele luterańskim nie oznacza, że przystępujący do sakramentu musi wyrzec się swojej wiary i tradycji.
Czy luteranie mogą uczestniczyć w nabożeństwach Kościołów innych wyznań?
Tak.
Czy luteranie uważają, że ich Kościół jest jedynym prawdziwym i nieomylnym?
Absolutnie nie. Kościoły luterańskie wierzą, że nieomylne jest jedynie Słowo Boże. Kościoły luterańskie wyznają podczas każdej niedzielnej liturgii swoją wiarę w jeden, święty, powszechny i apostolski Kościół, dając tym samym wyraz najgłębszemu przekonaniu, że Kościół Jezusa Chrystusa jest Kościołem wszystkich czasów i miejsc, i nie może być utożsamiony z żadnym wyznaniem chrześcijańskim.
Czy to oznacza, że luteranie nie prowadzą misji?
Luteranie prowadzą misję, ponieważ wynika ona z bezpośredniego nakazu Chrystusa głoszenia Ewangelii wszystkim narodom. Kościół Ewangelicko-Augsburski w Polsce prowadzi bardzo aktywną działalność misyjną, której celem jest towarzyszenie człowiekowi w spotkaniu z Chrystusem. Odrzuca przy tym wszelkie przejawy agresywnego i ukrytego prozelityzmu religijnego. Kościół luterański jest Kościołem otwartym na tych, którzy poszukując swojego duchowego domu odnajdują go w tradycji biblijnej i apostolskiej wyrażonej w ewangelickiej teologii i duchowości. Każdy kto chce stać się częścią Kościoła luterańskiego, może to uczynić z własnej, nieprzymuszonej woli.